Het Wah Pedaal

Het wah-pedaal heeft met zijn geluid een tijdperk getekend; een unieke vorm van frequentie filteren en controle die een nieuwe vorm van expressie binnen de muziek heeft gebracht.

De geschiedenis

Het eerste wah-pedaal werd gemaakt door Brad Plunkett toen in 1966 het bedrijf Thomas Organ zaken ging doen met Vox. Vox had in die tijd een versterker, de ‘Vox Super Beetle’, daar zat een schakelaar op die ‘Mid Range boost’ heette. Die schakelaar was duur en Brad Plunkett werd gevraagd hier iets op te verzinnen. Dit deed hij met een potmeter. De ‘Mid Range Boost’-knop bracht extra piek aan die midden frequenties boost. Omdat het nu met een potmeter bediend kon worden, kon die piek verplaatst worden over het gehele frequentie spectrum. Het circuit werd in een volumepedaal behuizing gebouwd; de gitarist heeft beide handen in gebruik en kon zo het filter met zijn voet bedienen. Omdat nu alleen het circuit voor die extra piek in het pedaal zat, werkte het niet meer zo zeer als een boost, maar meer als een filter. De piek was er nog steeds, maar alleen alles om die piek heen werd weg gefilterd.

Het geluid

Het geluid is vergelijkbaar met een ‘Mute Cup’ van een trompet. Het was een nieuwe manier om je als gitarist of toetsenist te uitten. Het geluid wordt vergeleken met de manier waarop mensen praten. Het gaf een extra manier om expressie toe te voegen aan een instrument. Het wah-pedaal is een herkenbaar geluid geworden binnen de funk in de jaren ’70. De origine lag voor gitaristen meer in de rock scene, met artiesten Hendrix, Zappa en Eric Clapton, maar later volgde een diaspora naar genres als jazz, funk, reggae en soul. De verspreiding van het wah-pedaal beperkte zich niet alleen tot genres, ook werd het op andere instrumenten toegepast, zoals trompet door Miles Davis, King Curtis met saxofoon en Stevie Wonder op het clavinet. Later werd het wah-pedaal ook veel gebruikt voor bijvoorbeeld radio jingles en soundtracks van films.

Bekende artiesten die een wah-pedaal gebruikte zijn:

  • Slash (Guns ‘n Roses)
  • Jimi Hendrix (Jimi Hendrix Experience)
  • Buddy Guy
  • Frank Zappa
  • Jimmy Page (Led Zeppelin)
  • Kirk Hammett (Metallica)
  • Geezer Butler op bas (Black Sabbath)
  • Stevie Wonder op clavinet
  • Miles Davis op trompet
  • King Curtis op saxofoon

Rond de helft van de jaren ’70 werd het wah-pedaal bijna niet meer gebruikt. Het digitale tijdperk kwam samen met de opkomst van digitale effecten. Zo werd het wah-pedaal niet meer als speciaal geluid gezien, maar meer als één van de tientallen andere effecten die ze tot hun beschikking hadden.

Dunlop

In 1982 stopte het bedrijf Thomas Organs. Daarmee kwam de lijn aan ‘Cry Baby’ wah-pedalen die zij maakten aan een eind. Jim Dunlop kocht de rechten over en nam de productie van de Cry Baby serie over. Tot op de dag van vandaag maakt Dunlop Manufacturing het wah-pedaal in allerlei varianten. Zij brachten bijvoorbeeld een variant uit waar je de minimale en maximale frequentie piek kon verschuiven en de bandbreedte van het filter, zodat je het complete geluid van de wah eigen kan maken