De Roland TB-303 is een bas-synthesizer met een ingebouwde sequencer ontwikkeld door Tadao Kikumoto in 1981 in opdracht van Roland. Tadao Kikumoto is de ‘senior managing director en hoofd’ van Roland’s Onderzoek & Ontwikkel afdeling. De 303 werd op de markt gezet als een “computerised bass machine” om de basgitaar te vervangen. Echter klonk het meer als een soort gecomputeriseerde mondharp. De campagne flopte en de productie werd stopgezet. De 303 werd dan ook pas echt populair na deze stopzetting…
De 303 valt zowel onder de categorie subtractive bas-synthesizers als sequencers. Hij is monofoon met 1 oscillator die een zaagtand of een blokgolf kan produceren. De oscillator gaat door een 24dB low-pass filter, met aanpasbare resonantie die gemanipuleerd kan worden door een envelope generator. Daarnaast kan je de decay waarde en de accenten manipuleren. Hij is aan te sturen vanuit een step-sequencer, waardoor de 303 automatisch ook valt onder de instrumentele groep “Sequencers”. De sequencer heeft de mogelijkheid om de ingevoerde patronen te onthouden waarbij je de optie hebt om de pitch toe te voegen. Zo heb je ook de mogelijkheid om te transponeren, de lengte van de noot of rust, accenten en portamento afzonderlijk van elkaar toe te voegen. De timing van de noten kan je ook real-time instellen. De sync input op de 303 was de MIDI in, daarmee kon je andere apparaten met de 303 laten communiceren. Het had ook een CV en Gate input. Met de gate input kan je pulsen insturen vanuit een externe bron. en met de CV input kan je de toonhoogte daarvan bepalen. Zo had je de mogelijkheid om een externe synthesizer te koppelen aan de 303 die nog niet beschikte over MIDI. Met de MIX in kan je externe audio bronnen mixen met het geluid van de 303.
Door de eenvoudige bouwstructuur van de 303 met één oscillator en een simpele envelope generator, zijn er een hoop mensen die zijn gaan experimenteren met modificaties. Ze gaven de 303 een upgrade of hackte hem volledig. De “Social Entropy’s Quicksilver 303 CPU upgrade” voegde een hoop extra mogelijkheden aan de ingebouwde sequencer. Daarnaast had je ook nog de “Real World Interfaces’ Devil Fish”. De Devil Fish mod gaf je de mogelijkheid om filter overdrive toe te voegen, CV (control voltage) inputs en outputs om hem aan andere instrumenten te sluiten, extreme resonantie voor zelf oscillatie, extra envelope besturing en nog veel meer verschillende mogelijkheden.
De Indiase muzikant Charanjit Singh’s maakte het album “Synthesising to a Disco Beat” in 1982. Het album werd in een oplage van slechts enkele honderden exemplaren uitgegeven in India. Het album werd vergeten en er waren slechts enkele kopieën van het originele uitgaven bewaard gebleven. Het album werd ontdekt door Ebo Bouman, een Nederlandse Bollywood-soundtrack verzamelaar, en was zeer verrast dat het album elektronische muziek bevatte. Het album is gemaakt met een onder andere TB-303, TR-808 en een Jupiter-8.
Orange Juice - ‘Rip it Up’ Schotse post-punk band was de eerste UK top 10 hit met een TB-303 (february 1983)
In 1987 begon de groep Phuture uit Chicago te experimenteren met de TB-303 waarbij ze de filter resonantie flink open gooide waardoor er een geheel nieuw geluid ontstond. Dit geluid zou later in combinatie met de TR-808 een fundamenteel element worden voor het genre Acid House. De TB-303 is dan ook tot op vandaag de dag een veel gebruikt instrument binnen in de House en Techno.
Deze trend waaide ook over naar Europa, waar het in engeland hand in hand samen ging met de rave cultuur. Zo ontstonder er sub genres zoals, minimal techno, IDM, Detroit electro, maar ook in de meer abstracte jazz en triphop vormen.
In de mid jaren 90 had roland de MC303 uitgebracht. Dit was een update op de 303 in combinatie met veel andere machines van Roland. Deze werd echter niet analoog, maar digitaal aangestuurd. Dit was een hit op de markt, omdat de trend toen nog in volle toeren liep.
In de latere jaren 90 hebben artiesten zoals the prodigy. de nummer 1 gehaald in de hitlijsten in zowel de UK als de US